با توجه به تاثیر مهم خوشنویسی در زندگی افراد و جامعه یک کشور برآن شدیم تا مطلب مفیدی را در باب بد خطی کودکان و آموزش معلمین دلسوز در جهت معضل بدخطی دانش آموزان تهیه کنیم.
مدتهاست که در نظام آموزشی ما در دوره ابتدایی تصمیماتی برای بهبود و رشد خوش خطی در کودکان گرفته شده که باری به هرجهت بصورت مقطعی و کم و زیاد شاید پیشرفت هایی حاصل می شده اما عمیق نبوده ودانش آموز با رفتن به مقاطع بالاتر و چالشهای جدید درسی چیزی که کمترین توجه را به آن نداشته خوب نوشتن بوده چرا که نظام آموزشی ما تعین نمره یا ارزشیابی هایش جایگاهی را برای زیبایی نوشته اختصاص نداده چرا که در آموزش معلمین ما برای شناخت دقیق تر و مواجه در دوران تدریس با ناهنجاری های کودک، روش برخورد درست و رسیدگی به معضل نوشتاری را آموزش ندیده اند.
پس در برخورد اول بهترین جمله یا بهتر بگم راحت ترین جمله را اینگونه به زبان میآورند:
انگار این جمله که به زبان معلم جاری میشود، دانش آموز بصورت نامرئی هورمونی در وجودش ترشح میکند و باعث خوش خطی او میگردد ،که انتظاری بیجا و بیهوده خواهد بود. باگفتن خطت رو خوب کن یا زیبا بنویس تمام مسئولیت بدخطی کودکان را اول به خودش و بعد به پدر و مادر منتقل میکنیم، حال اینکه این فرد یا افرادی از این دست آموزش ندیده اند تا اجرا کنن.
حالا عواقب ناشی از این نوع انتقاد معلم در مدرسه به کودکان بدخط، سر خوردگی دانش آموز، برخورد نا آگاهانه والدین بصورت تحقیر آمیز با فرزند بخاطر برون رفت از این تنگنای شخصیتی خانوادگی که چرا با انتقاد آموزگار مواجه شدند بارسنگین مجددی بر افکار و شخصیت شکننده شخص در سنین پایین خواهد گذاشت و دیگر تمرکز درسی او هم به چالش کشیده خواهد شد. حالا ببینید چه تاثیر مخربی بر روح و روان دانش آموز خصوصا در مواجه با دیگر هم سن و سالهای خودش دارد، دیگر او به این باور رسیده که اصلا این یک مشکل شخصیتی و نهادینه ای در وجود اوست و باید تا آخر عمر با او باشد، ولی اصلا اینگونه نخواهد بود اگر معلمینی آگاه، دلسوز و آموزش دیده در مسیر این عزیزان قرار بگیرند و آسیب شناسی بلد باشند تا فورا جلوی موارد تخریبی بعدی را بگیرند .
آموزگار عزیز، آموزش و روش برخورد با بدخطی کودکان را از قبل دیده باشد، یعنی وقتی در کلاس با دانش آموزی که با چالش در نوشتن روبروست مواجه شد ، دنبال عیب یابی نقطه اصلی باشد که این فرد چه نوع مشکل در موقع تحریر دارد تا با آگاهی دادن به خانواده دانش آموز و تشویق و ارائه راهکارهای مناسب او را از آسیب های جدی که به فرد وارد خواهد شد محافظت کند .
ابتکار عمل در پیشبرد اهداف خود داشته باشد، مثل تشویق و ایجاد انگیزه تا ارزشی بودن این ماجرا در ذهن همه دانش آموزان حک گردد یعنی توجه به خوش خطی از سوی معلم در کلاس نه فقط برای افراد بد خط بلکه دانش آموزان خوش خط هم متوجه این ماجرا باشند و بدانند که کسی هست که به آنها احترام و توجه دارد و این نوع روش ضعیف ترها را قوی و قوی تر ها را به اوج می رساند .
دلیل آوردن برای اینکه چرا باید خط ما زیبا باشد و مثال زدن افراد بزرگی که یا خط خوبی داشتند و یا آرزوی داشتن خط خوب را در سر می پروراندند. مثلا اینکه انسان طالب دیدن چیزهای زیباست و شکل های ناموزون در روان ما اثر نامطلوب بجا خواهد گذاشت، بطور نمونه اگر ما یک موسیقی ناموزون گوش کنیم یا یک فیلم بد وحشتناک تماشا کنیم یا یک تصویری زشت و بد مشاهده کنیم یا صدای خشن همراه با کلمات توهین آمیز بشنویم چه تاثیری در وجود ما خواد داشت را بعنوان مدرک و سند ادعا ارائه کنیم، بهتر خواهیم توانست به اهداف خود در ایجاد انگیزه بین افراد موفق شویم .
آسیب شناسی روحی روانی می‌تواند عدم تمرکز و اخلاق پنهان در وجود شخصیتی و بدخطی کودکان باشد که حتما باید توسط یک روانشناس واکاوی شود عدم تمرکز، بی‌حوصلگی در نوشتن، خواب آلود بودن یا بیش از حد تحرک داشتن، لجباز بودن، تمارز کردن، درغگو بودن و …
این آسیب باید توسط آموزگار مورد بررسی در حین تدریس صورت بگیرد تا اینگونه موارد کنترل گرد ، احتمال دارد دانش آموزی نرمی پنجه داشته باشد یا ماهیچه های دستش برای نوشتن ضعیف باشد یا کمی انحراف چشم داشته باشد، ممکن است شکستگی قبلی و یا بیماری درونی مثل دیابت داشته باشد، امکان دارد در مفاصل دست یا از ناحیه مچ احساس ناراحتی پنهان داشته باشد که به آن تاکنون والدین توجه نداشته اند، ممکن است دچار کم خونی و … که همه اینها بصورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیر در بدخطی کودکان دارد .
در موضوع اجتماعی کار بسیار سخت و حساس شده مثلا آموزگاری که نمی‌داند دانش آموزش دیشب را چگونه سپری کرده و پریشان به مدرسه آمده چطور می‌تواند به او تفهیم کند که خوب بنویس، زیبا بنویس، درحالی که پدر و مادرش ساعت ها باهم مشاجره لفظی و شاید برخورد فیزیکی داشته اند! آیا امروز که به مدرسه آمده صبحانه خورده یا دیشب سرگرسنه بربالش گذاشته یا اصلا بخاطر متارکه با پدر بزرگ و مادر بزرگ پیرش زندگی میکند یا دیشب باید به دیدار مادر یا پدرش می‌رفته که لغو شده که حالا از او انتظار زیبا نوشتن داشته باشیم؟!
درحوزه آموزش خط خیلی ها معتقدند که خط باید از همان کلاس اول ابتدایی آموزش داده شود ،باید عرض کنم صلاح نیست اینکار انجام شود چرا که از اول سال تحصیلی تا ۴ماه طول می‌کشد دانش آموز حروف الفبا را بشناسد و بتواند کلمه ای دست پا شکسته بخواند در این استرس بازار و آشفتگی در سال اول بسیار سخت است، لیکن این امکان وجود دارد تا قالب های اصلی حروف به شکل زیبا انتقال داده شود مثل: ن، ل، ع، ی، ح، ب و … تا چشم دانش آموز با شکل‌های زیبای اولیه آشنا گردد و در مقطع دوم و سوم و بالاتر بهتر و بهتر ادامه پیدا کند.
این مورد شامل مداد ها، تراش ها و وسایل نوشتاری خواهد بود که دانش آموز با آن سروکار دارد و در خوش خطی یا بدخطی کودکان تاثیر بسزایی دارد .
اول باید عرض کنم که در بعضی دانش آموزان که انگشتان نرم یا بهتر بگم دستان ضعیف دارند به هیچ وجه مداد نوک سفت توصیه نمیشه چرا که مدادهای سفت و کم رنگ یا غالبا برای طراحی های خاص مثل طراحی فرش هست یا برای کسانی است که فشار دست در نوشتنشون زیاده بنابراین اول باید مشخص کنیم که فرد از کدام گروه است: نرم نویس یا پرفشار در نوشت ؟ بعد از آن خرید قلم را بر اساس ذات نوشتن دانش آموز تهیه کنیم.
در رابطه با مدادهای سربی (که بهترین آنها 0.7 و 0.9 می باشد) باید عرض کنم از مزایای این مدادها یکسان بودن قطر نوشته در طول مشق یک صفحه از بالا تا پایان صفحه خواهد بود، چرا که حالت مغزی از اول تا آخر تغییر نمی کند اما در مداد هایی که به تراش نیاز دارد اول نوکش تیز و رفته رفته بعد چند سطر مشق از نازکی به ضخامت در نوشته می‌رسد و دانش آموز متوجه نمی‌شود که باید مداد را تراش کند و اینگونه در صفحه چند قطر متفاوت در مشق مشاهده میگردد.
نکته دیگر تراش های هندلی هستند که میدان تراش در آنها بلند گرفته میشود به لحاظ ساختار این تراش ها یا حتی تراش های معمولی یعنی کوچک هم سایز تراش متغیر دارد و وقتی مداد تراشیده میشود می‌بینیم از نوک مداد تا قسمت ابتدایی تراش مقدار زیادی فضا را به خود اختصاص داده بنابراین دستان کوچک دانش آموز با مداد هماهنگ نمی‌شود.
نکته ای که باید تاکید کنم در صورت استفاده از مداد سربی باید موقع خرید جنس معتبر و آزمون پس داده تهیه کنیم تا دانش آموز با مشکلات گیر کردن سرب داخل وسیله نوشتن گرفتار نشود .
اما نکته قابل توجه در صورت استفاده از مدادهای معمولی: هم باید بموقع تراش کنترل گردد و هم مداد در دست دانش آموز باید بچرخد چون ساییدگی از یک سمت باعث قطور شدن نوشته میشود .
روی سخن ما در این مقاله معلمین دلسوز و مهربان بود تا علاوه بر نکات درسی که به دانش آموزان می آموزند به نکات و ناهنجاری های بدخطی کودکان و دانش آموزان توجه ویژه ای داشته باشند و با آگاهی کامل دانش آموز را به مسیر زیبا نویسی و خط خوب هدایت کنند تا در آینده مردم کشور دچار بدخطی و چالش های آن نباشند.
مجموعه خط خوب با دوره های آموزش خوشنویسی علی الخصوص دوره آموزش خط تحریری با خودکار سعی بر افزایش آگاهی معلمین عزیز در زمینه خوشنویسی را دارد، این دوره را به به معلمین و آموزگاران پیشنهاد می کنیم تا از نکات آن در کلاس های درس استفاده نمایند.
معلمین عزیز شما چه چالش های در مواجهه با خطی دانش آموزانتان داشته اید؟؟
